του Mark Ravenhill
Το έργο βασίζεται στο δημοφιλές «Η σημασία τού να είναι κανείς σοβαρός» του Οσκαρ Ουάιλντ.
Έχουμε δύο εποχές, δύο φόρμες θεάτρου. Υπάρχει μια διαχρονικότητα στην εξέλιξη της ιστορίας.
Με μαεστρία, ο συνήθως βουτηγμένος στην πρόκληση της, μεταξύ άλλων, επί σκηνής αναπαράστασης της σεξουαλικής πράξης, Ρέιβενχιλ, πήγε κι έμπλεξε δύο εποχές, σημερινή-βικτωριανή, προκειμένου να συζητήσει για την ηθική των γονέων.
Δύο ομοφυλόφιλα ζευγάρια (ανδρών και γυναικών), που συγκατοικούν στο σύγχρονο Λονδίνο, αποφασίζουν να αποκτήσουν ένα παιδί, με τεχνητή γονιμοποίηση, και να το μεγαλώσουν από κοινού. Η σύγχρονη εποχή στο έργο αποτελεί απόηχο της βικτωριανής, αντανακλώντας, παραδόξως, το χαμένο παράδεισο των πάλαι ποτέ ηθικών αξιών.
Το έργο μιλά για κάτι που έρχεται καλπάζοντας: την αποδόμηση των γονιών. Δεν μιλάμε απλώς για τη
μονογονεϊκή οικογένεια. Ο Ρέιβενχιλ επιλέγει τη βικτωριανή εποχή γιατί τότε επικρατεί η -κακώς
εννοούμενη- πατριαρχία.
Το «Handbag» ξεφεύγει, επομένως, από τα συνήθη μοτίβα του Ρέιβενχιλ: Με το θέμα του βάζει μια βόμβα στα θεμέλια της οικογένειας. Βάζει δυναμίτη σε όλες τις σχέσεις. Αυτό είναι πρωτότυπο για τον
Ρέιβενχιλ. Βάζει δυναμίτη ακόμη και στους ομοίους του, τους γκέι.
Εστιάζει σε ένα φαινόμενο όχι σπάνιο: κάποιοι γονείς μπροστά στην απόλαυσή τους δεν αφήνουν ούτε το ίδιο το παιδί τους να τους ενοχλήσει. Είναι σκληροί άνθρωποι, χωρίς συναισθηματισμούς οι χαρακτήρες.
Το πρόβλημα της έλλειψης αγάπης διαπραγματεύεται όλο το έργο. Αν δεν υπάρχει αγάπη, δεν στέκεται
τίποτα….
Σκηνοθετικό σημείωμα
Αναζητόντας τον Eustace
Οι τελευταίες χιλιέτιες κυριαρχίας του αρσενικού πάνω στο θηλυκό και κατά συνέπεια στη χρήση και την κτήση μητέρας και παιδιού, μπορεί να είναι ένα ανοιγόκλεισμα του βλεφάρου στην ιστορία του κόσμου, δεν παύει όμως να αποτελεί μια διαστοφή της φυσικής λειτουργίας του ανθρώπου και ταυτόχρονα έναν πραγματικό κίνδυνο για το μέλλον του ίδιου του πλανήτη .
Εντολοδόχος της μητρικής υποτέλειας, οι τελετές μύησης και βαπτίσματος, επιζητούν να αποδώσουν στο αρσενικό τη συνέχεια, την ταυτότητα και την κληρονομιά του, από την πλευρά του Πατέρα, τη γνώση του κόσμου και τη δύναμη αναζήτησης του προσώπου, από τη μεριά του Παιδαγωγού.
Σήμερα, εποχή εκφυλισμού της αντρικής κυριαρχίας και μαζί αμφισβήτησης της ιδιοκτησίας, το πιο σκληρό πρόσωπο της βιομηχανικής επανάστασης που ξεκίνησε αυτόν τον αιώνα, ο άκρατος καπιταλισμός, δείχνει τα δόντια του, λίγο πριν παρασύρει στην πτώση του ό,τι θεωρείται ανθρώπινο.Η σύγχρονη υπερέκθεση , μέσω συνεχών καταγραφών (βίντεο, τηλεόρασης, τηλεπαιχνίδια, περιοδικά κ.ά.) καταστρατηγεί την αξία του προσώπου και μαζί κάθε έννοια ατομικότητας. Ταυτόχρονα, σε προσωπικό επίπεδο, αποδομείται ο ρόλος από το φύλο, το περιτύλιγμα από την ουσία, η τσάντα από το περιεχόμενο. Δεν είσαι πια κάποιος, όταν είσαι ένας ρόλος: η Μητέρα-ο Πατέρας-ο Γιός- η Κόρη κάποιου. Τα σύγχρονα επιτεύγματα της γενετικής δίνουν τη δυνατότητα και αποκαθιστούν γονέα, με την έννοια όχι αυτού που τίκτει αλλά αυτού που ‘’χρήζει παιδίου’’ , ένα άτομο οποιουδήποτε φύλου. Αλλά φτάνει η ανάγκη της χρήσης ή της κτήσης για να επιβιώσει ουσιαστικά ένα μωρό;
Όταν όλα τα μοντέλα οικογένειας καταρρέουν, φαίνεται γυμνή η μόνη αλήθεια: γονέα δεν σε καθιστά ούτε το φύλο, ούτε ο ρόλος, ούτε η κοινωνική θέση, παρα μόνον η βαθιά συνείδηση του εαυτού, του προσώπου σου και των επιλογών του, η αυτογνωσία που φέρνει τη λύτρωση και η λύτρωση την προσφορά, η αγάπη χωρίς αντάλλαγμα, εκείνη που μέχρι σήμερα μόνο στις μάνες αξιωματικά ανήκε.
Ως τότε το μόνο παιχνίδι που θα παίζεται θα είναι των προσωπείων της ιδιοτέλειας και της υποκρισίας.
Τέσσερις άνθρωποι θέλουν να γίνουν μια ισχυρή και πρωτότυπη οικογένεια, δύο παιδιά που δεν γνώρισαν αγάπη θέλουν να φτιάξουν μία παραδοσιακή οικογένεια που δεν γνώρισαν ποτέ. Όλοι αναζητούν κάτι που ποτέ δεν έλαβαν και αδυνατούν να δώσουν αληθινή αγάπη.
Η ουσία του προσώπου είναι μια επίπονη και αιμάτινη πορεία. Δεν μπορεί να συλληφθεί από καμιά καταγραφή. Από το κάτοπτρο του Νάρκισσου, στο εσωτερικό του Οιδίποδα, κανένα χειρόγραφο, καμία βιντεοκάμερα δεν ευ-σταθεί.
Η Τέχνη μόνο, απατηλή ελπίδα, τα εξωραίζει και τα δικαιώνει στη σφαίρα της φαντασίας, εκεί όπου ο Eustace χαμογελά πονηρά.
Β.ΔΟΥΚΑ
