Του Ιάκωβου Καμπανέλλη
Το έργο ορόσημο της μεταπολεμικής ελληνικής δραματουργίας συνιστά μικρογραφία της ελληνικής κοινωνίας του χθες και του σήμερα, όπου μέσω μιας σειράς επεισοδίων, καταγράφονται μοναδικά τα στοιχεία που συνθέτουν την εικόνα της πατρίδας μας, αλλά και οι πτυχές του χαρακτήρα του Έλληνα.
“…Η “Αυλή των Θαυμάτων” βασίζεται στην έλλειψη σταθερότητας και σιγουριάς, που χαρακτηρίζει τη ζωή του Έλληνα. Η αστάθεια αυτή, όσο γνώριμη σε όλους μας, αρχίζει από το αλλοπρόσαλλο κλίμα μας, τη “στρατηγική” γεωγραφική μας θέση, τη φτώχεια του τόπου μας, και τελειώνει στην ιδιωτική μας οικονομία. Όλα στην Ελλάδα ανεβοκατεβαίνουν πολύ εύκολα, κυλούν, φεύγουν, κι η συνηθισμένη λαχτάρα του Ρωμιού είναι να στεριώσει κάπου, να σιγουρέψει κάτι…”
Λίγα λόγια για το έργο:
Ελλάδα 1957 ,
Σε μια λαϊκή αυλή στο Βύρωνα μοιράζονται τις ζωές τους οι ήρωες του έργου . Άνθρωποι ετερόκλιτοι και διαφορετικοί μεταξύ τους μα γνώριμοι κι ευδιάκριτοι στη συλλογική μας μνήμη, συνθέτουν μια αληθινή και βαθιά ανθρώπινη, μικρογραφία της ελληνικής κοινωνίας του χθες, διόλου μακρινής στο σήμερα. Σε αυτή την αυλή συναντώνται και διαπλέκονται καθημερινά, οι προσδοκίες , οι αγωνίες τους, οι εξομολογημένοι κι οι ανομολόγητοι πόθοι τους. Εκεί χτίζουν τις ελπίδες για το μέλλον, που κάτι καλύτερο θα φέρει… κι εκεί γκρεμίζονται μαζί με την αυλή τους, που δεν έχει χώρο στο “νέο κόσμο” που οικοδομείται με “όχημα” την πολυκατοικία και την αντιπαροχή.
Σε αυτόν το τόπο που ”δε ξέρεις ποτέ τι είσαι και πως θα ξημερωθείς, που δε στεριώνεις ποτέ και πουθενά…που όλα πάνε όπως τους έρθει”, οι ήρωες μας θα πρέπει να τραβήξουν μπρος και να χτίσουν στα χαλάσματα του χθες το δικό τους “καλύτερο” αύριο…
Γιατί, πολύ απλά…΄΄είναι ο δικός τους τόπος…και μεγαλείο τόπος…! Και αν ο καθένας τον βγάζει σκάρτο,ρίχνει πέτρα πίσω του και φεύγει,τι θα γίνει…;΄΄
Χαρακτήρες του έργου :
Στα δωμάτια μιας αυλής του Βύρωνα, κατοικούν ο γερο-Ιορδάνης με τη γυναίκα του Αστά και το γιο τους Γιάννη, οικογένεια προσφύγων από τη Μικρά Ασία , η κυρά Αννετώ, χήρα με κόρη παντρεμένη στην Αγγλία, ο Στέλιος, Αθηναίος ονειροπόλος με πολλές αδυναμίες και η γυναίκα του Όλγα γεννημένη στην προεπαναστατική Ρωσία. Η Βούλα κι ο Μπάμπης, αντρόγυνο που εναλλάσσει τα χαϊδολογήματα με τα μαλλιοτραβήγματα , η Μαρία, γυναίκα ναυτικού που τη βασανίζει η μοναξιά της, η Ντόρα, νέα γυναίκα ανύπαντρη , που όμως δεν ξέρει τι θα πει μοναξιά. Στους παραπάνω ένοικους θα προστεθεί αργότερα και ο Στράτος, υδραυλικός στο επάγγελμα, που θα σηκώσει τρικυμία στο αισθηματικό τέλμα της μικρής “αυλικής” κοινωνίας.
Από 31 Οκτωβρίου
Διάρκεια: 105′
Σελίδα Facebook
https://www.facebook.com/iavlitwnthavmatwnalterapars/?ref=bookmarks
Σημείωμα του σκηνοθέτη
Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης είναι κατά κοινή παραδοχή ο πατριάρχης του σύγχρονου ελληνικού θεάτρου και η “Αυλή” του αποτελεί αναμφίβολα , έργο ορόσημο στη νεοελληνική δραματουργία. Ο συγγραφέας ευτύχησε να πετύχει απόλυτα τους στόχους που ο ίδιος έθεσε: αφενός να δημιουργήσει χαρακτήρες τρισδιάστατους, ανθρώπινους, αληθινούς, απόλυτα αναγνωρίσιμους και αφετέρου να φωτίσει τα δομικά στοιχεία της ελληνικής ψυχοσύνθεσης και της κουλτούρας του τόπου μας.
Ωστόσο για τους ανθρώπους της γενιάς μου , για όσους γεννήθηκαν μετά τη μεταπολίτευση κι έζησαν σ¨ένα κλίμα ασφάλειας, πολιτικής σταθερότητας και “επίπλαστης” οικονομικής ευμάρειας, το έργο του Καμπανέλλη φάνταζε μέχρι και πριν από λίγα χρόνια, να εκφράζει μια οριστικά παρελθούσα και μακρινή εποχή.
Πράγματι, για τρεις τουλάχιστον 10ετίες , η χώρα μας έμοιαζε να έχει αφήσει πίσω της τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα τουπαρελθόντος και τα βασικά ζητήματα που πραγματεύεται η“Αυλή”, όπως η φτώχεια , η ανεργία , η μετανάστευση, θεωρούνταν “πασέ” και “άκρως αντιεμπορικά”.
O ίδιος ο συγγραφέας άλλωστε στο μακρινό σε μας 1957, χαρακτήριζε την “Αυλή” του ως “το κύκνειο άσμα ενός κόσμου που χάνεται…”.
Δυστυχώς όμως τα 6 τελευταία “μνημονιακά χρόνια”, “H Αυλή των θαυμάτων” και το έργο του Καμπανέλλη συνολικά, επανέρχονται με τρόπο τραγικό στην επικαιρότητα και η δεκαετία του 50 μοιάζει να αναβιώνει απειλητικά: φτώχεια, ανεργία , μετανάστευση , προσφυγιά , πολιτική αστάθεια , ανασφάλεια , αυτοκτονίες… ένα πρόγραμμα εκσυγχρονισμού ή “εξορθολογισμού” που έρχεται για να “βάλει τα πράματα στη θέση τους στη χώρα” ενώ η καθημερινότητα των ανθρώπων επιδεινώνεται και τα ταξικά χάσματα διευρύνονται , αποτελούν όλα δραματικά ανάλογα του τότε στο τώρα . Θα έλεγα μάλιστα πως σήμερα έχουμε το συγκριτικό μειονέκτημα της απώλειας της ελπίδας : Η Ελλάδα του 50 , έβγαινε από ένα Παγκόσμιο κι έναν εμφύλιο πόλεμο, πάλευε να επουλώσει τις πληγές της να εκσυγχρονιστεί και να ενταχθεί στο σύγχρονο τότε δυτικό κόσμο… Μ’ ένα τέτοιο παρελθόν , το μέλλον μόνο καλύτερο μπορούσε να φαντάζει . Σήμερα τις “καλές μέρες” τις έχουμε αφήσει πίσω μας και μπροστά υπάρχει μόνο αβεβαιότητα. Το κλίμα της εθνικής κατάθλιψης που επικρατεί στη χώρα ξύπνησε μέσα μου την ανάγκη, να αντισταθώ σε αυτό , αντιπαραβάλλοντας το μεγαλείο της “ελληνικής ψυχής”. Στην παράσταση μας προσπάθησα να δημιουργήσω ρεαλιστικές εικόνες…να ανακαλέσω ακούσματα, οσμές, γεύσεις και εικόνες που συνθέτουν την αισθητηριακή μνήμη μιας Ελλάδας που όλοι φέρουμε μέσα μας …Ζητούμενο μου, ο θεατής να αναγνωρίσει στους ήρωες του Καμπανέλλη τον εαυτό του και το διπλανό του , να ταυτιστεί μαζί τους …
Πεποίθησή μου είναι, πως η μοναδική διαφυγή από την απελπιστική κατάσταση και το αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει η χώρα, είναι ένας ουσιαστικός επαναπροσδιορισμός των στόχων και των αξιών μας, μέσω όμως μιας διαδικασίας αυτογνωσίας καιενθύμησης όλων εκείνων των στοιχείων, θετικών και αρνητικών, που συγκροτούν την ελληνική ταυτότητα.
΄΄ Γιατί ζούμε σε ένα μεγαλείο τόπο…! Κι αν ο καθένας τόνε βγάζει σκάρτο, ρίχνει πέτρα πίσω του και φεύγει, τι θα γίνει…; ΄΄
Πέτρος Νάκος